به گزارش مشرق، شیر مادر به عنوان یک غذای ایده‌آل شناخته می‌شود و به طور معمول تمام مواد مغذی مورد نیاز برای شش ماه اول زندگی کودکان را تامین می‌کند. شیر مادر علاوه بر مواد درشت مغذی و ریز مغذی ضروری، دارای چندین ترکیب زیست فعال منحصر به فرد، برای بهبود سیستم ایمنی و همچنین رشد و تکامل اندام‌ها است.
ترکیبات شیر انسان، به طور قابل توجهی بین مادران و در یک مادر؛ حتی در طی یک‌بار مصرف شیر متفاوت است. به نظر می‌رسد این تنوع در ترکیب شیر مادر به دلیل سازگاری با نیازهای در حال تغییر نوزادان باشد.
بیشتر بخوانید
مبارزه با کرونا به کمک شیر مادر
همچنین برخی از عوامل دیگر مانند تنوع فرهنگی، عادات غذایی، سبک زندگی، محتوای معدنی خاک منطقه زندگی که منعکس‌کننده تراکم مواد معدنی غذاها است و همچنین زمینه ژنتیکی، می‌تواند برخی از تفاوت‌ها را در ترکیب شیر انسان در داخل و بین جمعیت‌ها توضیح دهد.
مطالعات در طول دو دهه گذشته نشان داده که چربی به عنوان یک عنصر مهم در شیر مادر، تامین‌کننده انرژی نوزاد بوده و تولید اسیدهای چرب ضرورتی است که بدن نوزاد توانایی تولیدشان را ندارد. همچنین این عنصر نقش مهمی در رشد عصبی نوزاد دارد.
با توجه به اهمیت زیستی فراوان ترکیبات اسیدهای چرب شیر مادر، برای رشد و نمو نوزاد، تحقیقات گسترده‌ای درباره این موضوع در سراسر جهان انجام شده است. برهمین اساس؛ پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، با انجام یک مطالعه مروری به بررسی مطالعات انجام‌شده در زمینه ترکیب اسیدهای چرب شیر مادر در نقاط مختلف جهان پرداختند.
پژوهشگران این مطالعه با جستجوی کلمات کلیدی مورد نظر در پایگاه‌های اطلاعاتی بین‌المللی، مقالات منتشر شده در این زمینه تا تیرماه ۱۳۹۸ (جولای ۲۰۱۹) را استخراج کردند و پس از سه مرحله بررسی، ۸۰ مقاله که اعتبار لازم را داشتند، مورد بررسی قرار دادند.
در این ۸۰ مقاله، هشت هزار و ۷۹۳ نفر بررسی شده بودند. این بررسی سیستماتیک و متاآنالیز، تفاوت‌های قابل توجهی را در ترکیب اسیدهای چرب شیر مادر، در جمعیت‌های مختلف نشان داد و تائید کرد میزان اسیدهای چرب شیر مادر در سراسر جهان تفاوت زیادی با یکدیگر دارد.
بررسی‌های این مطالعه سیستماتیک حاکی از این بود که نتایج مطالعات بررسی‌شده، ناهمگونی زیادی با یکدیگر دارند. چندین عامل زمینه‌ای می‌تواند تا حدی باعث ایجاد ناهمگونی زیاد بین مطالعات شود. این عوامل شامل؛ عوامل ژنتیکی ذاتی در هر گروه قومی، تغییرات زیاد در رژیم‌های غذایی فردی،روش‌های مورد استفاده برای جمع‌آوری نمونه شیر، روش‌های آنالیز اسیدهای چرب، نژاد و قومیت، زمان‌های مختلف نمونه‌گیری شیر پس از زایمان، سطح چربی پایه شیر مادر، استفاده از ابزارهای مختلف برای ارزیابی رژیم غذایی مادر و ... هستند.
به گفته پژوهشگران این مطالعه؛ علی‌رغم وجود ناهمگونی زیاد بین مطالعات بررسی‌شده، این مرور سیستماتیک جامع و متاآنالیز، اطلاعات کافی را در مورد محتوای اسید چرب شیر مادران در جمعیت‌های مختلف ارائه می‌دهد و انواع مختلف شیر مادر؛ یعنی آغوز، شیر انتقالی (شیری که حدود ۳ تا ۶ روز پس از تولد نوزاد تولید می‌شود)، شیر بالغ، را بررسی می‌کند.
پژوهشگران این مطالعه با توجه به نتایج به‌دست آمده، توصیه می‌کنند: از آن جایی که مصرف چربی در رژیم غذایی در شیر مادر منعکس می‌شود؛ باید به کیفیت و میزان کل چربی دریافتی مادران باردار و شیرده توجه ویژه‌ای شود.
در انجام این مطالعه؛ مریم بحرینیان و رویا کلیشادی؛ مرکز تحقیقات رشد و تکامل کودک پژوهشکده پیشگیری اولیه از بیماری‌های غیرواگیر، به همراه آوات فیضی از گروه آمار زیستی و اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با یکدیگر مشارکت داشتند.
